มหัศจรรย์ “เงาพระธาตุ” แห่งเมืองลำปาง
“เงาพระธาตุ” บางคนอาจมองเป็นเรื่องของความอัศจรรย์ อิทธิฤทธิ์และปาฏิหาริย์ แต่หากวิเคราะห์ตามหลักวิทยาศาสตร์แล้วก็คือปรากฏการณ์หักเหของแสงในหลักการเดียวกับกล้องรูเข็มที่เราเคยทำการทดลองสมัยเรียนวิชาวิทยาศาสตร์เมื่อชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นนั่นเอง โดยตัววิหารที่มืดสนิทเปรียบเสมือนตัวกล้อง รูบนผนังเป็นรูบนกล้อง ส่วนผ้าขาวที่รับภาพคือกระดาษไข และที่เราเห็นเป็นภาพในลักษณะหัวกลับ เพราะรูเล็กๆ บนกล้องหรือที่ผนังทำหน้าที่เหมือนเลนส์กล้องถ่ายภาพ ที่ทำให้แสงหักเห เกิดภาพกลับในทิศทางตรงกันข้ามกับภาพจริง แต่ความแปลกมหัศจรรย์ของการเกิดเงาพระธาตุนั้น อยู่ตรงความเหมาะเจาะในระยะห่างระหว่างองค์พระธาตุกับพระวิหาร อุโบสถ หรือมณฑป โดยเฉพาะตำแหน่งของรูเล็กๆ บนผนัง ซึ่งต้องอยู่ในระดับความสูงพอดีที่จะทำให้เกิดภาพ รวมทั้งขึ้นอยู่กับขนาดของรูบนผนังที่ต้องมีความพอเหมาะจริงๆ เรียกได้ว่าการเกิดเงาพระธาตุนั้น ขึ้นอยู่กับหลายๆ ปัจจัยเลยทีเดียว นอกจากนี้ สิ่งที่น่าแปลก คือ เงาของพระธาตุที่ปรากฏนั้นเป็นภาพสีเหมือนพระธาตุองค์จริงทุกประการ ทั้งๆ ที่ "เงา" น่าจะเกิดเป็นภาพสีดำมากกว่า และสิ่งที่น่าแปลกอีกอย่างหนึ่ง คือ จังหวัดลำปางเป็นเมืองที่มีเงาพระธาตุปรากฏให้เห็นในหลายวัด จนหลายคนยกให้ลำปางเป็นเมืองแห่งเงาพระธาตุกันเลยทีเดียว และต่อมาได้กลายเป็นหนึ่งในจุดท่องเที่ยว Unseen Thailand อันโดดเด่นขึ้นชื่อของเมืองลำปางมาจนถึงทุกวันนี้ หากใครขึ้นไปแอ่วลำปางแล้วไม่ควรพลาดด้วยประการทั้งปวง ซึ่งเงาพระธาตุที่เมืองรถม้าแห่งนี้มีปรากฏอยู่ที่ไหนบ้าง มาชมกันเลยค่ะ....
1. วัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นวัดสำคัญคู่บ้านคู่เมืองของชาวลำปางมาแต่โบราณกาลที่มีความสวยงามทั้งสถาปัตยกรรมประติมากรรมและจิตรกรรม ซึ่งทุกครั้งที่ได้ไปนมัสการพระธาตุลำปางหลวง สิ่งที่ลืมไม่ได้อีกสิ่งหนึ่งคือชมความมหัศจรรย์ของเงาพระธาตุซึ่งโด่งดังเลื่องชื่อจนเป็น Unseen Thailand ของการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยนั่นเอง เงาของพระธาตุนั้นสามารถชมได้ 2 จุด โดยจุดแรก ได้แก่ ภายในมณฑปพระพุทธบาท ที่อยู่ด้านหลังองค์พระธาตุลำปางหลวง สามารถเข้าชมได้เฉพาะผู้ชายเท่านั้นเพราะได้สร้างครอบสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่อยู่ด้านล่าง จึงห้ามผู้หญิงขึ้นตามคติความเชื่อของล้านนา โดยเราสามารถเห็นเงาของพระธาตุในลักษณะหัวกลับที่ลอดผ่านรูเล็กๆ บนผนังมาปรากฏบนผืนผ้าภายในมณฑปได้อย่างชัดเจนและสวยงาม เงาพระธาตุนี้ถูกค้นพบโดยบังเอิญ เมื่อปี พ.ศ.2541 ส่วนจุดที่สอง ได้แก่ ภายใน “วิหารลายคำ” หรือ “วิหารพระพุทธ” เป็นอีกหนึ่งจุดชมเงาพระธาตุของวัดแห่งนี้ ซึ่งผู้หญิงสามารถเข้าชมได้ โดยเงาพระธาตุที่ปรากฏภายในพระวิหารนี้จะอยู่ทางมุมด้านขวา เป็นเงาพระธาตุลักษณะหัวตั้งที่มีสีสันสวยงามเหมือนพระธาตุองค์จริงทุกประการ เพียงแต่ไม่ชัดเจนเท่ากับเงาที่ปรากฏในมณฑปพระพุทธบาท ทั้งนี้เงาพระธาตุจะปรากฏเป็นลักษณะหัวกลับหรือหัวตั้งนั้นขึ้นอยู่กับฉากที่เงาตกกระทบ
[attach=1]
พระธาตุลำปางหลวง
[attach=2]
เงาพระธาตุภายในมณฑปพระพุทธบาท
[attach=3]
มณฑปพระพุทธบาท จุดชมเงาพระธาตุที่เข้าชมได้เฉพาะผู้ชาย
[attach=4]
เงาพระธาตุภายในวิหารลายคำ
[attach=5]
วิหารลายคำ จุดชมเงาพระธาตุอีกจุดหนึ่งภายในวัดพระธาตุลำปางหลวงที่ผู้หญิงสามารถเข้าชมได้
2. วัดพระธาตุจอมปิง เป็นอีกวัดหนึ่งที่มีชื่อเสียงโด่งดังในเรื่องของเงาพระธาตุที่กล่าวกันว่ามีความสวยงามและชัดเจนกว่าทุกที่ โดยจุดชมเงาพระธาตุนั้นอยู่ในอุโบสถหลังเก่าซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของพระธาตุเจดีย์สีทอง ทั้งนี้หน้าต่างของพระอุโบสถจะมีรูเล็กๆ ที่แสงสามารถลอดผ่านเข้ามาทำให้เกิดเงาพระธาตุทาบลงบนพื้นตลอดเวลาที่มีแสงลอดผ่านเข้ามา สำหรับเงาพระธาตุนี้ถูกค้นพบโดยบังเอิญ ในปี พ.ศ. 2513 ซึ่งต่อมาทางวัดได้นำเอากรอบผ้าขาวมาเป็นฉากรับภาพเพื่อให้สามารถมองเห็นเงาพระธาตุชัดเจนยิ่งขึ้น โดยมีขนาดและสีเหมืองพระธาตุองค์จริงได้อย่างน่าทึ่ง และเงาพระธาตุ ณ วัดแห่งนี้มีให้ชมทั้งแบบเงาพระธาตุหัวกลับและหัวตั้ง รวมทั้งทั้งหน้าฉากและหลังฉาก และบางมุมสามารถเห็นเงาพระธาตุได้ถึง 2 เงา อยู่ไล่ระดับใกล้-ไกลออกไป ขึ้นอยู่กับว่าจะเลื่อนฉากหรือจัดวางฉากจากจอผ้าขาวให้ดูกันลักษณะไหน
[attach=1]
พระธาตุเจดีย์สีทอง วัดพระธาตุจอมปิง
[attach=2]
[attach=3]
[attach=4]
เงาพระธาตุภายในอุโบสถหลังเก่าซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของพระธาตุเจดีย์สีทอง
[attach=5]
อุโบสถหลังเก่าที่ภายในเป็นจุดชมเงาพระธาตุ
3. วัดพระธาตุดอยน้อย ณ ที่วัดแห่งนี้มีเงาพระธาตุปรากฏให้ชมถึง 5 เงาเลยทีเดียว โดยเงาพระธาตุทั้ง 5 เงานั้น จะปรากฏภายในวิหารหลังเปียง ซึ่งหากเดินตรงเข้าไปจากประตูทางเข้า ทางฝั่งขวาของวิหารจะพบเงาพระธาตุในกรอบเดียวกันถึง 5 เงา มีลักษณะเป็นเงาของพระธาตุหัวตั้งซ้อนกันเป็นชั้นๆ 4 เงา และเงาที่ด้านข้างเล็กๆ ส่วนบนอีก 1 เงา ส่วนทางฝั่งซ้ายยังมีเงาพระธาตุหัวตั้งปรากฏขึ้นอีก 1 เงาที่มองเห็นได้อย่างชัดเจน ซึ่งเงาพระธาตุที่วัดแห่งนี้ถูกค้นพบโดยบังเอิญเช่นกัน เมื่อปี พ.ศ. 2548
[attach=1]
พระธาตุดอยน้อย
[attach=2]
ซุ้มประตูโขง วัดพระธาตุดอยน้อย
[attach=3]
[attach=4]
[attach=5]
เงาพระธาตุภายในวิหารหลังเปียง วัดพระธาตุดอยน้อย
4. วัดอักโขชัยคีรี ตั้งอยู่บนเนินเขาริมถนนสายลำปาง-แจ้ห่ม โดยสามารถชมเงาของพระธาตุได้สองจุด ได้แก่ จุดแรก เงาของพระธาตุจะปรากฏในวิหารพระยืนที่มีชื่อว่า "พระศากยะมุนีคีรีอักโข" ซึ่งถือว่าเป็นพระยืนที่เก่าแก่และใหญ่ที่สุดในอำเภอแจ้ห่ม โดยเงาของพระธาตจะปรากฏอยู่บริเวณใกล้กับหน้าต่างภายในพระวิหารซึ่งมีฉากสีขาววางอยู่ ส่วนจุดที่สอง ทางวัดได้สร้างวิหารหลังเล็กๆ ชื่อว่า "วิหารชมเงา" คล้ายกับวิหารในวัดพระธาตุลำปางหลวง เพื่อชมปรากฏการณ์เงาของพระธาตุ โดยภายในวิหารชมเงานี้จะมีหน้าต่างบานหนึ่งที่มีรู 3 รู ซึ่งทางวัดได้นำฉากผ้าสีขาวมาตั้งไว้ เมื่อเข้าไปภายในวิหารและปิดประตูให้สนิท เราจะเห็นเงาพระธาตุกลับหัวปรากฏอยู่บนฉาก 3 เงาด้วยกัน และยังเป็นภาพสีอีกด้วย นอกจากนี้ สิ่งมหัศจรรย์อย่างหนึ่งของเงาพระธาตุ ณ วัดแห่งนี้ คือเงาของพระธาตุจะปรากฏในช่วงสายถึงพลบค่ำ และจะปรากฏอยู่ตลอดในช่วงเวลากลางวันในทิศทางด้านตะวันออกเสมอ ไม่มีการเคลื่อนย้ายตามพระอาทิตย์แต่อย่างใด ชาวบ้านจึงเชื่อว่าเป็นเงาพระธาตุศักดิ์สิทธิ์
[attach=1]
[attach=2]
[attach=3]
เงาของพระธาตุภายในวิหารพระยืน วัดอักโขชัยคีรี
[attach=4]
[attach=5]
เงาของพระธาตุภายในวิหารชมเงา วัดอักโขชัยคีรี
นอกจากเงาพระธาตุจากวัดทั้งสี่แห่งที่กล่าวมาแล้วนั้น เมืองลำปางที่มากไปด้วยปรากฏการณ์เงาพระธาตุยังมีเงาพระธาตุให้ชมในอีกหลายวัดด้วยกัน เช่น วัดประตูป่อง อ.เมือง และวัดผาแดงหลวง อ.แจ้ห่ม เป็นต้น ซึ่งหากมีโอกาสได้ไปลำปางอีกครั้ง จะถ่ายรูปมาให้ชมนะคะ ...
- THE END -
พิกัดวัดพระธาตุลำปางหลวง : 18.217438, 99.388867
http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.217438, 99.388867 (http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.217438, 99.388867)
พิกัดวัดพระธาตุจอมปิง : 18.095965, 99.340366
http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.095965, 99.340366 (http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.095965, 99.340366)
พิกัดวัดพระธาตุดอยน้อย : 18.464931, 98.803905
http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.464931, 98.803905 (http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.464931, 98.803905)
พิกัดวัดอักโขชัยคีรี : 18.705318, 99.553435
http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.705318, 99.553435 (http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.705318, 99.553435)
ขอบคุณแหล่งที่มาของข้อมูล :
http://www.lannapost.net/2014/11/blog-post_42.html
http://www.lampang.go.th/travel/weblp/page/page5.html (http://www.lampang.go.th/travel/weblp/page/page5.html)
http://oknation.nationtv.tv/blog/phaen/2010/08/16/entry-1 (http://oknation.nationtv.tv/blog/phaen/2010/08/16/entry-1)
https://www.touronthai.com/article/1358 (https://www.touronthai.com/article/1358)
ถ่ายภาพและเรียบเรียง โดย Jomjam ทีมงาน soupvan cnx.
.... เดินทางนึกถึงเรา Soupvan Cnx. ....
www.facebook.com/soupvan