สารคดีท่องเที่ยว (https://www.thai-traveller.com/category/สารคดีท่องเที่ยว/) , ในประเทศ (https://www.thai-traveller.com/category/สารคดีท่องเที่ยว/ในประเทศ/)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.thai-traveller.com/ปางหละ-บ้านหลังสุดท้ายข/)
นุ บางบ่อ (https://www.thai-traveller.com/author/admin/)
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/250317_005-900x386.jpg)
ขอให้ผู้เป็นนายที่เขาได้เคยมอบชีวิตไว้ให้ แม้ว่าจะได้เคยทำร้ายเขาขนาดไหน ได้มาอยู่ใกล้ๆ ในยามที่ลมหายใจสุดท้ายกำลังจะจากร่างใหญ่นี้ไป…
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0058.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
วัฏจักรของสิ่งมีชีวิตที่เกิดมาบนโลกล้วนอนิจจัง ไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือสัตว์เล็กใหญ่ขนาดไหนเมื่อเกิดขึ้นมาแล้วต้องดับสูญไปตามกฏแห่งธรรมชาติ หากเป็นมนุษย์เมื่อถึงวันจากไปคงมีผู้คนอาลัยผูกพันมากน้อยเป็นไปตามเรื่องราวที่ผันผ่าน แต่ถ้าหากเป็นสัตว์แม้จะมีร่างใหญ่อายุยืนยาวสร้างคุณประโยชน์มากมายสารพัน กลับถูกลบลืมไปเสียอย่างง่ายดายราวกับฝุ่นละอองเมื่อยามต้องกระแสลมพัดผ่านเพียงวูบเดียว
[attach=1]
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
บนทางหลวงหมายเลข 1 ช่วงจาก ตัวเมืองลำปาง มุ่งสู่ อ.งาว บริเวณกิโลเมตรที่ 57 มีป้ายติดอยู่ทางซ้ายมือบ่งบอกว่าเป็นทางแยกไปสู่ศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละ เส้นทางบางช่วงขรุขระสลับฝุ่นแดงรวมระยะทาง 1.5 กิโลเมตร ใช้เวลาไม่นานก็สามารถเดินทางมาถึง แรกเริ่มแต่เดิมนั้นศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละ ได้ถูกก่อตั้งขึ้นเมื่อ ปี พศ. 2512 โดยผู้อำนวยการองค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (ดร. อำนวย คอวนิช) มีจุดประสงค์เพื่อใช้เป็นโรงเรียนฝึกลูกช้าง รวบรวมลูกช้างขององค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ที่ตกลูกออกมาปีละประมาณ 2 - 3 เชือก นำมาทำการฝึกสอนใช้งานในด้านการชักลากไม้ ซึ่งถือว่าเป็นโรงเรียนฝึกลูกช้างแห่งแรกของโลก แต่ต่อมาได้มีนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างประเทศเดินทางเข้ามาเที่ยวชม สถานที่แห่งนี้จึงกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดลำปางและประเทศไทยไปโดยปริยาย และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สร้างชื่อเสียงไปทั่วโลกโดยเป็นที่รู้จักกันในชื่อ ศูนย์ฝึกลูกช้าง จังหวัดลำปาง
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0047.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
ต่อมาใน ปี พ.ศ. 2534 – 2535 องค์การอุตสาหกรมมป่าไม้ ได้ย้ายไปอยู่ยังพื้นที่บริเวณสวนป่าทุ่งเกวียน ระหว่างกิโลเมตร ที่ 28 - 29 ริมถนนสาย ลำปาง – เชียงใหม่ ต.เวียงตาล อ.ห้างฉัตร ลำปาง และได้ทำการจัดตั้งเป็นศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพิ่มเติมในการอนุรักษ์ช้างไทยให้ยั้งยืน สามารถรองรับจำนวนช้างที่เพิ่มขึ้นให้มีความเป็นอยู่และมีสุขภาพที่ดีขึ้น พร้อมทั้งส่งเสริมกิจกรรมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ และการจัดการบริหารพื้นที่ในการเลี้ยงดูช้างให้เหมาะสม ปัจจุบันมีชื่ออย่างเป็นทางการว่า สถาบันคชบาลแห่งชาติ ในพระอุปภัมภ์ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยานิวัฒนากรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0045.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0068.jpg)
สำหรับศูนย์ฝึกลูกช้างบ้านปางหละ แห่งเดิมนี้ได้มีการปรับเปลี่ยนชื่อเป็น ศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละ ซึ่งก็คือบ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย เนื่องจากสภาพพื้นที่แวดล้อมไปด้วยป่าเขาธรรมชาติและมีแหล่งน้ำที่อุดมสมบรูณ์เหมาะสมที่จะใช้เป็นสถานที่เลี้ยงช้าง จึงได้จัดเป็นสถานที่รองรับช้างที่เริ่มฟื้นจากการเจ็บป่วยจากโรงพยาบาลช้าง ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยที่สวนป่าทุ่งเกวียน นำมาบริบาลรักษา โดยไม่มีเจ้าของไม่มารับคืน และใช้เป็นสถานที่เลี้ยงช้างชรา ช้างพิการ ช้างที่ไม่สามารถนำไปใช้งานได้ และช้างที่มีนิสัยดุร้าย ช้างที่เอกชนนำมาบริจาคให้ และช้างตามโครงการต่างๆ เพื่อเป็นการดูแลรักษาให้ช้างมีชีวิตที่ดีและยืดอายุให้ยืนยาวไปอีกเท่าที่จะสามารถทำได้ จึงนับได้ว่าศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละแห่งนี้คือบ้านหลังสุดท้ายของช้าง โดยเป็นหน่วยงานที่ขึ้นตรงต่อกลุ่มงานสุขภาพช้างโรงพยาบาลช้างศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0064.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
ภายใต้ร่มเงาไม้ใหญ่ช้าง 3 - 4 เชือกถูกพันธนาการด้วยโซ่ตรวน ด้วยความจำเป็นที่เจ้าหน้าที่จำต้องปฏิบัติต่อช้างแบบนี้ บางเชือกมีแผลเหวอะหวะที่ขาสอบถามได้ความว่า ไปเหยียบกับระเบิดมาจากชายแดนไทยพม่า ระหว่างกำลังชักลากไม้ซุงขนาดใหญ่ แล้วเจ้าของนำมาส่งไว้ที่โรงพยาบาลช้างโดยไม่หวนกลับมาดูหรือเยี่ยมเยียนมันอีกเลย ในบางคืนถึงเวลาดึกสงัดอากาศโดยรอบหนาวเย็น ช้างเชือกนี้จะร้องคำรามเสียงดังบางช่วงตอนฟังคล้ายโหยหวนให้ผู้ได้ยินรู้สึกระคนปนสงสาร เขาคงคิดถึงนายของเขาหรือบางทีอาจจะเจ็บปวดจากบาดแผลที่เท้า ซึ่งอาจจะไม่มีวันหายเป็นปกติได้อย่างเดิม
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0059.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
อีกเชือกหนึ่งที่อยู่ใกล้มีสภาพขาที่ดูเหมือนจะปกติ แต่ทว่ามันกลับยืนนิ่งไม่ค่อยจะเคลื่อนไหว เพียงแต่ขยับงวงซึ่งเปรียบเสมือนมือของคนเราไขว่คว้าไปมา เมื่องวงยาวหยาบไปสัมผัสกิ่งไม้ได้ก็พลันดึงลงมาใส่ปากเคี้ยวฉับๆ ไป พิจารณาดูจะเห็นว่าตาทั้งสองข้างนั้นบอดสนิท อาจเป็นเพราะว่ามีอายุมากกว่า 60 ปี อนิจจาน่าเวทนาเหลือทน ระหว่างนั้นเจ้าหน้าที่ให้ข้อมูลว่า ยังมีช้างอีกหลายเชือกที่ป่วยพิการ บางเชือกพอจะหากินเองได้ก็จะปล่อยให้เดินพักผ่อนตามสวนป่าด้านหลัง บางเชือกที่ดุร้ายอันเป้นผลมาจากเมื่อก่อนเขาได้ถูกมนุษย์ทำร้ายหรือทรมานมา เราก็จำเป็นต้องล่ามเขาไว้จนกว่าเขาจะเริ่มคุ้นเคย หรือมีทัศนคติที่ดีต่อมนุษย์ ซึ่งก็ต้องใช้เวลาค่อนข้างนาน ช้างแต่ละเชือกที่มาอยู่ที่นี่ล้วนมีประวัติความเป็นมาที่น่าสงสาร เกือบทุกเชือกล้วนถูกคนทรมานมาก่อน เพื่อให้ทำงานหนักอย่างการชักลากไม้ บางเชือกมีอายุมากก็ยังถูกทำร้ายเพื่อให้ทำงานอย่างไม่ได้หยุดพัก อีกทั้งสภาพพื้นที่ของการทำงานในป่าลึกเป็นป่าเขาสูงชัน ทำให้ช้างต้องใช้พละกำลังมาก ร่างกายจึงทรุดโทรมบาดเจ็บ เมื่อทำงานไม่ไหวหรือใกล้ตายแล้ว เจ้าของก็จะนำมาให้ทางโรงพยาบาลดูแลต่อไป โดยน้อยคนนักที่จะกลับมาเยี่ยมเยียนดูแล การดูแลรักษาช้างกว่าจะมีอาการดีขึ้นต้องใช้ยาและเงินทุนจำนวนมาก ซึ่งถือเป็นปัญหาใหญ่ของหน่วยงาน ทั้งนี้หากมีผู้บริจาคเงินทุนเข้ามาช่วยเหลือในด้านการซื้ออุปกรณ์เวชภัณฑ์ต่างๆ ก็จะเป็นเรื่องที่ดีที่เจ้าหน้าที่จะได้ทำการช่วยเหลือช้างได้อย่างทันท่วงทีต่อไป
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0046.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
ผมรับฟังเรื่องราวของช้างที่นี่แล้วรู้สึกหดหู่ใจเหลือเกิน มนุษย์เรานั้นเกิดมาล้วนรักชีวิตของตนทั้งสิ้น ช้างก็คงไม่ต่างกันเมื่อเขาเกิดขึ้นมาแล้ว เขาก็มีความรักในชีวิตของเขา เขาคงไม่อยากบาดเจ็บและคงไม่อยากแก่ชราจนทำงานให้ไม่ได้ แต่เมื่อวัฏจักรแห่งชีวิตกำหนดให้มีความเป็นไปเขาก็ต้องยอมรับมัน โดยอาจจะมีความหวังสุดท้ายอยู่ว่า ขอให้ผู้เป็นนายที่เขาได้เคยมอบชีวิตไว้ให้ แม้ว่าจะได้เคยทำร้ายเขาขนาดไหน ได้มาอยู่ใกล้ๆ ในยามที่ลมหายใจสุดท้ายกำลังจะจากร่างใหญ่นี้ไป…เขาคงต้องการเพียงเท่านั้น
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/DSC_0077.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
ภายหลังจากช้างแต่ละเชือกได้ล้มตายไปจากศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละ เจ้าหน้าที่จะทำการนิมนต์พระสงฆ์มาทำพิธีศพให้กับช้างยังความเศร้าสลดแก่เจ้าหน้าที่ผู้ดูแล ชีวิตหนึ่งได้จากไปพร้อมกับเรื่องราวความหลัง ระยะเวลา 60 - 70 ปี ได้สร้างอดีตความทรงจำไว้มากมาย เรื่องราวช้างกับคนยังคงดำเนินต่อเหมือนดั่งเช่นหลายร้อยปีที่ผ่านมา และคงจะผูกพันกันอย่างนี้ต่อไปจนกว่าจะถึงวันที่เหลือเพียง “ช้างไทย เชือกสุดท้าย”
ก่อนนี้ เรามีข้าวกินเพราะ “ควาย” เรามีแผ่นดินอยู่เพราะ “ช้าง” วันนี้เรากำลังลืมพวกเขาไปหรือเปล่า?
(https://www.thai-traveller.com/wp-content/uploads/2015/01/cover.jpg)
ปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.facebook.com/soupvan/)
ติดต่อให้ความช่วยเหลือช้าง (ศูนย์บริบาลช้างบ้านปางหละ) ได้ที่
ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย กม. 28 - 29 ถนน ลำปาง - เชียงใหม่ อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง
โทรศัพท์ 0 5482 9333
(แจ้งว่า ต้องการช่วยเหลือช้างที่ศูนย์ปางหละ)
http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.555168, 99.841242 (http://maps.google.co.th/maps?um=1&hl=th&client=firefox-a&rls=org.mozilla:th:official&biw=1280&bih=631&q=18.555168, 99.841242)
พิกัด Gps. ศูนย์บริบาลช้างปางหละ อ.งาว ลำปาง : 18.555168, 99.841242
ศูนย์บริบาลช้างปางหละ บ้านหลังสุดท้ายของช้างไทย (https://www.thai-traveller.com/ปางหละ-บ้านหลังสุดท้ายข/)
soupvan cnx. (https://www.facebook.com/soupchiangmai) ยินดีให้คำปรึกษา เส้นทางการเดินทาง สถานที่ท่องเที่ยวระหว่างเดินทาง และ ที่พัก โดยไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ
จัดทริปเที่ยว ส่วนตัว หรือ หารเฉลี่ย
หาที่พัก สอบถามการเดินทาง ข้อมูลเกี่ยวกับการเที่ยว ...
พูดคุย ทักทาย กันที่ กลุ่ม "soupvan พาเที่ยว" (https://www.facebook.com/groups/soupvanpateaw/) ได้นะครับ ...
soupvan cnx. line id. / tel. 08-1032-1805 (http://www.facebook.com/soupvan/)
:Big-QQ (45): :Big-QQ (45): soupvan cnx. :Big-QQ (45): :Big-QQ (45):