เทอร์โมสตัต (Thermostat) หรือ วาล์วน้ำ คือ วาล์วที่ทำหน้าที่ควบคุมอุณหภูมิของน้ำหล่อเย็นเครื่องยนต์ให้เหมาะสม โดยการเปิดวาวล์ หรือ ปิดวาล์ว เพื่อให้น้ำหล่อเย็นมาระบายความร้อนที่หม้อน้ำ เพราะโดยปกติน้ำหล่อเย็นจะมีอุณหภูมิที่เหมาะสมต่อหล่อเย็นให้เครื่องยนต์ทำงานได้มีประสิทธิภาพที่ 80 – 90 องศาเซลเซียส

          ดังนั้น เมื่อเริ่ม Start เครื่องยนต์อุณหภูมิน้ำหล่อเย็นจะมีอุณหภูมิต่ำ พัดลมระบายความร้อนที่หม้อน้ำจึงยังไม่ทำงานเพื่อระบายความร้อนน้ำหล่อเย็น ในขณะที่วาล์วน้ำก็จะปิดเพื่อไม่ให้น้ำหล่อเย็นมาระบายความร้อนที่หม้อน้ำ แต่ให้หมุนเวียนในเครื่องยนต์จนมีอุณหภูมิสูงขึ้นกว่าที่วาล์วกำหนดก็จะเปิดให้น้ำหล่อเย็นมาระบายความร้อนที่หม้อน้ำ

เทอร์โมสตัต (Thermostat) เสียมีผลกระทบอย่างไร
          หากเทอร์โมสตัตเสีย โดยปิดวาล์วตลอดเวลา จะมีผลให้น้ำหล่อเย็นหมุนเวียนอยู่แต่ในเครื่องยนต์ ไม่สามารถมาระบายความร้อนที่หม้อน้ำได้ ส่งผลให้เครื่องยนต์ร้อนจัด อาจทำให้ชิ้นส่วนของเครื่องยนต์เกิดการหลอมละลายหรือเสียรูปได้

          หากเทอร์โมสตัตเสีย โดยเปิดวาล์วตลอดเวลา จะมีผลให้น้ำหล่อเย็นหมุนเวียนมาระบายความร้อนที่หม้อน้ำตลอดเวลาส่งผลให้ อุณหภูมิน้ำหล่อเย็นต่ำกว่าปกติ ส่งผลให้เครื่องยนต์เกิดการสึกหรอมากขึ้น เนื่องจากเครื่องยนต์ถูกออกแบบให้ทำงานได้ดีที่อุณหภูมิ 80 – 90 องศาเซลเซียสเพื่อลดแรงเสียดทานระหว่างชิ้นส่วนต่างๆ ของเครื่องยนต์

การตรวจสอบการทำงานของเทอร์โมสตัต (Thermostat)
          เปิดฝาหม้อน้ำแล้วติดเครื่องขณะเครื่องเย็น จากนั้นสังเกตถ้ามีน้ำหมุนวนทันทีที่เปิดเครื่อง แสดงว่าวาล์วน้ำเปิดตลอดเวลา หรือถ้าติดเครื่องแล้วรอสักพัก หรือ เร่งเครื่องแต่ก็ยังไม่มีน้ำหมุนวนทั้งๆ ที่เครื่องเริ่มร้อน หรือเกจแสดงอุณหภูมิน้ำหล่อเย็นชี้เข้าใกล้ตัว H แสดงว่าวาล์วน้ำปิดตลอดเวลา